Page 278
ਨਾਨਾ ਰੂਪ ਜਿਉ ਸ੍ਵਾਗੀ ਦਿਖਾਵੈ ॥
ନାନା ରୂପ ଜୀଉ ସ୍ଵାଗୀ ଦିଖାବଇ॥
ବହୁରୂପି ଭଳି ସେ ଅତ୍ୟଧିକ ରୂପ ଧାରଣ କରି ମଧ୍ୟ ଦେଖା ଦିଅନ୍ତି।
ਜਿਉ ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਿਵੈ ਨਚਾਵੈ ॥
ଜୀଉ ପ୍ରଭ ଭାବୈ ତିବଇ ନଚାବଇ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଯେପରି ଉପଯୁକ୍ତ ଲାଗିଥାଏ, ସେପରି ହିଁ ନଚାଇଥାନ୍ତି
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਹੋਇ ॥
ଜୋ ତିସୁ ଭାବୈ ସୋଇ ହୋଇ॥
ତାହାଙ୍କୁ ଯେପରି ଭଲ ଲାଗିଥାଏ, ତାହାହିଁ ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥੭॥
ନାନକ ଦୁଜା ଅବରୁ ନ କୋଇ॥7॥
ହେ ନାନକ! ତାହାର ଅତିରିକ୍ତ ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି ॥7॥
ਕਬਹੂ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਇਹੁ ਪਾਵੈ ॥
କବହୁ ସାଧସଙ୍ଗତି ଇହୂ ପାବୈ॥
ସେହି ଜୀବ ଯେବେ ସତସଙ୍ଗତି ପାଏ, ସେତେବେଳେ
ਉਸੁ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਬਹੁਰਿ ਨ ਆਵੈ ॥
ଉସୁ ଅସଥାନ ତେ ବହୁରି ନ ଆବୈ ॥
ସେହି ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନରୁ ପୁନର୍ବାର ଫେରିଯାଏ ନାହିଁ।
ਅੰਤਰਿ ਹੋਇ ਗਿਆਨ ਪਰਗਾਸੁ ॥
ଅନ୍ତରି ହୋଇ ଗିଆନ ପରଗାସୁ॥
ତାହାର ହୃଦୟରେ ଜ୍ଞାନର ପ୍ରକାଶ ହୋଇଥାଏ।
ਉਸੁ ਅਸਥਾਨ ਕਾ ਨਹੀ ਬਿਨਾਸੁ ॥
ଉସୁ ଅସଥାନ କା ନହି ବିନାଶ॥
ସେହି ନିବାସର କେବେ ବିନାଶ ହୁଏନାହିଁ।
ਮਨ ਤਨ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਇਕ ਰੰਗਿ ॥
ମନ ତନ ନାମୀ ରତେ ଇକ ରଙ୍ଗୀ॥
ଯାହାର ମନ ଏବଂ ତନ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ଏବଂ ପ୍ରେମରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ,
ਸਦਾ ਬਸਹਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੈ ਸੰਗਿ ॥
ସଦା ବସହି ପାରବ୍ରହମ କୈ ସଙ୍ଗୀ॥
ସେ ସର୍ବଦା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଥାଏ।
ਜਿਉ ਜਲ ਮਹਿ ਜਲੁ ਆਇ ਖਟਾਨਾ ॥
ଜୀଉ ଜଲ ମହି ଜଲୁ ଆଇ ଖଟାନା॥
ଯେପରି ଜଳ ଆସି ଜଳରେ ହିଁ ମିଶିଥାଏ,
ਤਿਉ ਜੋਤੀ ਸੰਗਿ ਜੋਤਿ ਸਮਾਨਾ ॥
ତିଉ ଜୋତି ସଙ୍ଗୀ ଜୋତି ସମାନା॥
ସେପରି ହିଁ ତାହାର ଜ୍ୟୋତି ପରମ ଜ୍ୟୋତିରେ ଲୀନ ହୋଇଯାଏ।
ਮਿਟਿ ਗਏ ਗਵਨ ਪਾਏ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ॥
ମିଟି ଗଏ ଗବନ ପାଏ ବିଶ୍ରାମ॥
ତାହାର ଜନ୍ମ ମରଣ ଚକ୍ର ଦୂର ହୋଇଯାଏ ଆଉ ସେ ସୁଖ ପାଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਕੈ ਸਦ ਕੁਰਬਾਨ ॥੮॥੧੧॥
ନାନକ ପ୍ରଭ କୈ ସଦ କୁରବାନ ॥8॥11॥
ହେ ନାନକ! ଏପରି ପ୍ରଭୁ ପ୍ରତି ମୁଁ ସଦା ସମର୍ପିତ ଅଟେ ॥8॥11॥
ਸਲੋਕੁ ॥
ସଲୋକୁ॥
ଶ୍ଳୋକ॥
ਸੁਖੀ ਬਸੈ ਮਸਕੀਨੀਆ ਆਪੁ ਨਿਵਾਰਿ ਤਲੇ ॥
ସୁଖୀ ବଶୈ ମଶକିନିଆ ଆଫୁ ନିବାରୀ ତଲେ॥
ବିନମ୍ର ସ୍ଵଭାବର ପୁରୁଷ ସୁଖରେ ରହିଥାନ୍ତି, ସେ ନିଜର ଅହଂକାରକୁ ତ୍ୟାଗ କରି ବିନୀତ ହୋଇଥାଏ।
ਬਡੇ ਬਡੇ ਅਹੰਕਾਰੀਆ ਨਾਨਕ ਗਰਬਿ ਗਲੇ ॥੧॥
ବଡେ ବଡେ ଅହଙ୍କାରିଆ ନାନକ ଗରିବୀ ଗଲେ॥1॥
ପରନ୍ତୁ, ହେ ନାନକ! ବଡ ବଡ ଅହଙ୍କାରୀ ମନୁଷ୍ୟ ନିଜ ଅହଂକାରରେ ନାଶ ହୋଇଯାନ୍ତି ॥1॥
ਅਸਟਪਦੀ ॥
ଅସଟପଦୀ॥
ଅଷ୍ଟପଦୀ॥
ਜਿਸ ਕੈ ਅੰਤਰਿ ਰਾਜ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
ଜିସ କୈ ଅନ୍ତରି ରାଜ ଅଭିମାନୁ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃଦୟରେ ଶାସନର ଅଭିମାନ ହୋଇଥାଏ,
ਸੋ ਨਰਕਪਾਤੀ ਹੋਵਤ ਸੁਆਨੁ ॥
ସୋ ନରକପାନି ହୋବତ ସୁଆନୁ॥
ସେପରି ବ୍ୟକ୍ତି ନର୍କରେ ପଡୁଥିବା କୁକୁର ହୋଇଥାଏ।
ਜੋ ਜਾਨੈ ਮੈ ਜੋਬਨਵੰਤੁ ॥
ଜୋ ଯାନଇ ମୈ ଜୋବନମ୍ବନ୍ତୁ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅହଂକାରରେ ନିଜକୁ ନିଜେ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଯୌବନ ସମ୍ପର୍ଣ୍ଣ ଭାବିଥାଏ,
ਸੋ ਹੋਵਤ ਬਿਸਟਾ ਕਾ ਜੰਤੁ ॥
ସୋ ହୋବତ ବିସଟା କା ଜନ୍ତୁ॥
ସେ ବିଷ୍ଟାର କୀଡା ହୋଇଥାଏ।
ਆਪਸ ਕਉ ਕਰਮਵੰਤੁ ਕਹਾਵੈ ॥
ଆପସ କଉ କରମବନ୍ତୁ କହାବୈ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ସ୍ଵୟଂକୁ ଶୁଭକର୍ମ ବାଲା କହିଥାଏ,
ਜਨਮਿ ਮਰੈ ਬਹੁ ਜੋਨਿ ਭ੍ਰਮਾਵੈ ॥
ଜନମି ମରଇ ବହୁ ଯୋନି ଭ୍ରମାବୈ॥
ସେ ଜନ୍ମ ମରଣ ଚକ୍ରରେ ଫସି ଅଧିକ ଯୋନିରେ ବୁଲୁଥାଏ।
ਧਨ ਭੂਮਿ ਕਾ ਜੋ ਕਰੈ ਗੁਮਾਨੁ ॥
ଧନ ଭୂମି କା ଜୋ କରଇ ଗୁମାନୁ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଧନ ଏବଂ ଭୂମିର ଗର୍ବ କରିଥାଏ,
ਸੋ ਮੂਰਖੁ ਅੰਧਾ ਅਗਿਆਨੁ ॥
ସୋ ମୁରଖୁ ଅନ୍ଧା ଅଗିଆନୁ॥
ସେ ମୂର୍ଖ, ଅନ୍ଧ ଏବଂ ଅଜ୍ଞାନ ଅଟେ।
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸ ਕੈ ਹਿਰਦੈ ਗਰੀਬੀ ਬਸਾਵੈ ॥
କରି କିରପା ଜିସ କୈ ହିରଦଇ ଗରିବୀ ବସାବୈ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃଦୟରେ ପ୍ରଭୁ କୃପା କରି ବିନମ୍ରତା ଦେଇଥାନ୍ତି,
ਨਾਨਕ ਈਹਾ ਮੁਕਤੁ ਆਗੈ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ॥੧॥
ନାନକ ଇହା ମୂକତୁ ଆଗୈ ସୁଖୁ ପାବୈ॥1॥
ହେ ନାନକ! ଏପରି ମନୁଷ୍ୟ ଈହଲୋକରେ ମୋକ୍ଷ ତଥା ପରଲୋକରେ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ॥1॥
ਧਨਵੰਤਾ ਹੋਇ ਕਰਿ ਗਰਬਾਵੈ ॥
ଧନବନ୍ତା ହୋଇ କରି ଗରବାବୈ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଧନବାନ ହୋଇ ନିଜ ଧନର ଅଭିମାନ କରିଥାଏ,
ਤ੍ਰਿਣ ਸਮਾਨਿ ਕਛੁ ਸੰਗਿ ਨ ਜਾਵੈ ॥
ତ୍ରିଣ ସମାନି କଛୁ ସଙ୍ଗୀ ଣ ଜାବଇ॥
ତାହା ସାଥିରେ ତିଳେ ମାତ୍ର କିଛି ଯାଏ ନାହିଁ।
ਬਹੁ ਲਸਕਰ ਮਾਨੁਖ ਊਪਰਿ ਕਰੇ ਆਸ ॥
ବହୁ ଲସକାର ମାନୁଖ ଉପରି କରେ ଆସ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ବହୁତ ବଡ ସେନା ଏବଂ ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ ଆଶା ରଖିଥାଏ,
ਪਲ ਭੀਤਰਿ ਤਾ ਕਾ ਹੋਇ ਬਿਨਾਸ ॥
ପଲ ଭିତରି ତା କା ହୋଇ ବିନାଶ॥
ଏକ କ୍ଷଣରେ ହିଁ ତାହାର ନାଶ ହୋଇଯାଏ।
ਸਭ ਤੇ ਆਪ ਜਾਨੈ ਬਲਵੰਤੁ ॥
ଖିନ ମହି ହୋଇ ଯାଇ ଭସମନ୍ତୁ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜକୁ ନିଜେ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭାବିଥାଏ,
ਖਿਨ ਮਹਿ ਹੋਇ ਜਾਇ ਭਸਮੰਤੁ ॥
କିସଇ ଣ ବଦଇ ଆପୀ ଅହଙ୍କାରୀ॥
ସେ ଏକ କ୍ଷଣରେ ହିଁ ଭସ୍ମ ହୋଇଯାଏ।
ਕਿਸੈ ਨ ਬਦੈ ਆਪਿ ਅਹੰਕਾਰੀ ॥
ଧରମ ରାଈ ତିସୁ କରେ ଖୁଆରି॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଅହଂକାରରେ କାହାକୁ ମଧ୍ୟ ଖାତିର କରେ ନାହିଁ,
ਧਰਮ ਰਾਇ ਤਿਸੁ ਕਰੇ ਖੁਆਰੀ ॥
ଗୁର ପ୍ରସାଦି ଜା କା ମିଟଇ ଅଭିମାନୁ॥
ଶେଷରେ, ଯମରାଜ ତାହାକୁ ବଡ ଦୁଃଖ ଦେଇଥାଏ।
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਜਾ ਕਾ ਮਿਟੈ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
ସୋ ଜନୁ ନାନକ ଦରଗହ ପରବାନୁ॥
ହେ ନାନକ! ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତିର ଅଭିମାନ ଦୂର ହୋଇଯାଏ,
ਸੋ ਜਨੁ ਨਾਨਕ ਦਰਗਹ ਪਰਵਾਨੁ ॥੨॥
କୋଟି କରମ କରଇ ହାଉ ଧାରେ॥
ଏପରି ବ୍ୟକ୍ତି ହିଁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦରବାରରେ ସ୍ଵୀକାର ହୋଇଥାଏ ॥2॥
ਕੋਟਿ ਕਰਮ ਕਰੈ ਹਉ ਧਾਰੇ ॥
ଶ୍ରମୁ ପାବୈ ଶଗଲେ ବିରଥାରେ॥
ଯଦି ମନୁଷ୍ୟ କୋଟି କୋଟି ଶୁଭ କର୍ମ କରି ଅଭିମାନ କରିଥାଏ,
ਸ੍ਰਮੁ ਪਾਵੈ ਸਗਲੇ ਬਿਰਥਾਰੇ ॥
ଅନିକ ତପସିଆ କରେ ଅହଂକାର॥
ତାହାହେଲେ ସେ ଦୁଃଖ ହିଁ ଉଠାଇଥାଏ, ତାହାର ସବୁ କାର୍ଯ୍ୟ ବ୍ୟର୍ଥ ହୋଇଯାଏ।
ਅਨਿਕ ਤਪਸਿਆ ਕਰੇ ਅਹੰਕਾਰ ॥
ନରକ ସୁରଗ ଫିରି ଫିରି ଅବତାର॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅନେକ ତପସ୍ୟା କରି ଅହଂକାର କରିଥାଏ,
ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਅਵਤਾਰ ॥
ଅନିକ ଯତନ କରି ଆତମ ନହି ଦ୍ରବୈ ॥
ସେ ପୁନଃ ପୁନଃ ନର୍କ-ସ୍ବର୍ଗରେ ଜନ୍ମ ନେଇ ବୁଲୁଥାଏ।
ਅਨਿਕ ਜਤਨ ਕਰਿ ਆਤਮ ਨਹੀ ਦ੍ਰਵੈ ॥
ହରି ଦରଗହ କହୁ କୈସେ ଗବୈ ॥
ଅଧିକ ଯତ୍ନ କଲେ ମଧ୍ୟ ଯାହାର ହୃଦୟ ବିନମ୍ର ହୁଏନାହିଁ,
ਹਰਿ ਦਰਗਹ ਕਹੁ ਕੈਸੇ ਗਵੈ ॥
ଆପସ କଉ ଜୋ ଭଲା କହାବୈ ॥
ତାହାହେଲେ କୁହ, ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଭଗବାନଙ୍କ ଦରବାରକୁ କିପରି ଯାଇପାରିବ?
ਆਪਸ ਕਉ ਜੋ ਭਲਾ ਕਹਾਵੈ ॥
ତିସହି ଭଲାଇ ନିକଟି ଣ ଆବୈ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜକୁ ନିଜେ ଭଲ କହିଥାଏ,
ਤਿਸਹਿ ਭਲਾਈ ਨਿਕਟਿ ਨ ਆਵੈ ॥
ସରବ କୀ ରେନ ଜା କା ମନୁ ହୋଇ ॥
ତାହା ନିକଟକୁ ଭଲ ଆସେ ନାହିଁ।
ਸਰਬ ਕੀ ਰੇਨ ਜਾ ਕਾ ਮਨੁ ਹੋਇ ॥
କହୁ ନାନକ ତା କୀ ନିରମଲ ସୋଇ ॥3॥
ହେ ନାନକ! ଯାହାର ମନ ସବୁଙ୍କ ଚରଣ ଧୁଳି ବନିଯାଏ,
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤਾ ਕੀ ਨਿਰਮਲ ਸੋਇ ॥੩॥
ଜବ ଲଗୁ ଯାନଇ ମୁଝ ତେ କଛୁ ହୋଇ ॥
ତାହାର ଶୋଭା ନିର୍ମଳ ହୋଇଥାଏ ॥3॥
ਜਬ ਲਗੁ ਜਾਨੈ ਮੁਝ ਤੇ ਕਛੁ ਹੋਇ ॥
ତବ ଇସ କଉ ସୁଖୁ ନାହି କୋଇ ॥
ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ଭାବିଥାଏ ଯେ ତାହାର କିଛି ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ,
ਤਬ ਇਸ ਕਉ ਸੁਖੁ ਨਾਹੀ ਕੋਇ ॥
ଜବ ଇହ ଯାନଇ ମୈ କିଛୁ କରତା ॥
ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ କୌଣସି ସୁଖ ଉପଲବ୍ଧି କରେ ନାହିଁ।
ਜਬ ਇਹ ਜਾਨੈ ਮੈ ਕਿਛੁ ਕਰਤਾ ॥
ତବ ଲଗୁ ଗରମ ଯୋନି ମହି ଫିରତା ॥
ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ଭାବିଥାଏ ଯେ ସେ କିଛି କରିଥାଏ,
ਤਬ ਲਗੁ ਗਰਭ ਜੋਨਿ ਮਹਿ ਫਿਰਤਾ ॥
ଜବ ଧାରଇ କୋଊ ବୈରୀ ମୀତୁ॥
ସେ ପର୍ଯ୍ଯନ୍ତ ସେ ଗର୍ଭର ଯୋନିରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହେଉଥାଏ।
ਜਬ ਧਾਰੈ ਕੋਊ ਬੈਰੀ ਮੀਤੁ ॥
ତବ ଲଗୁ ନିହଚଳୁ ନାହି ଚିତୁ॥
ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ଭାବିଥାଏ ଯେ କିଏ ଶତ୍ରୁ କିଏ ମିତ୍ର,
ਤਬ ਲਗੁ ਨਿਹਚਲੁ ਨਾਹੀ ਚੀਤੁ ॥
ଜବ ଲଗୁ ମୋହ ମଗନ ସଙ୍ଗୀ ମାଈ ॥
ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାହାର ମନ ସ୍ଥିର ହୁଏନାହିଁ।
ਜਬ ਲਗੁ ਮੋਹ ਮਗਨ ਸੰਗਿ ਮਾਇ ॥
ତବ ଲଗୁ ଧରମ ରାଈ ଦେଇ ସଜାଇ ॥
ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ମାୟାର ମୋହରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ,
ਤਬ ਲਗੁ ਧਰਮ ਰਾਇ ਦੇਇ ਸਜਾਇ ॥
ପ୍ରଭ କିରପା ତେ ବନ୍ଧନ ତୁଟଇ ॥
ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯମରାଜ ତାହାକୁ ଦଣ୍ଡିତ କରିଥାଏ।
ਪ੍ਰਭ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਬੰਧਨ ਤੂਟੈ ॥
ଗୁର ପ୍ରସାଦି ନାନକ ହଉ ଛୁଟଇ॥4॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ କୃପାରୁ ମନୁଷ୍ୟର ବନ୍ଧନ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥାଏ।
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਨਾਨਕ ਹਉ ਛੂਟੈ ॥੪॥
ସହଶ ଖଟେ ଳଖ କଉ ଉଠି ଧାବଇ॥
ହେ ନାନକ! ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ଅହଂକାର ଦୂର ହୋଇଯାଏ ॥4॥
ਸਹਸ ਖਟੇ ਲਖ ਕਉ ਉਠਿ ਧਾਵੈ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ହଜାର ହଜାର ଅର୍ଜ୍ଜ୍ନ କରିବା ପରେ ଲକ୍ଷ ପାଇଁ ଧାଉଁ ଥାଏ।